by Hovhannes Tumanyan (1869 - 1923)
Translation by Konstantin Dmitrevich Bal'mont (1867 - 1942)
Աղթամար
Language: Armenian (հայերեն)
Ծիծաղախիտ Վանա ծովի Փոքրիկ գյուղից առափնյա, Ծովն է մըտնում գաղտագողի Ամեն գիշեր մի տըղա: Ծովն է մըտնում առանց նավակ, Բազուկներով առնացի Ջուրը ճողփում, լող է տալի Դեպի կըղզին դիմացի: Խավար կըղզուց պարզ ու պայծառ Մի լույս կանչում է նըրան, Մի վառ փարոս նըրա համար, Չըմոլորի իր ճամփան: Սիրուն Թամարն ամեն գիշեր Այնտեղ կըրակ է անում, Եվ ըսպասում է անհամբեր Այնտեղ` մոտիկ դարանում: Ծըփում ծովն ալեծածան, Ծըփում է սիրտը տըղի. Գոռում է ծովն ահեղաձայն, Նա կըռվում է կատաղի: Եվ Թամարը սըրտատըրոփ Արդեն լըսում է մոտիկ Ջըրի ճողփյուն, ու ողջ մարմնով Սիրուց այրվում է սաստիկ: Լըռեց: Ծովի խավար ափին Կանգնեց սեւ-սեւ մի ըստվեր... Ահա եւ նա... իրար գըտան... Կասկածավո՜ր լուռ գիշեր... Միայն ալիքը Վանա ծովի Մեղմ դիպչում են ափերին, Հըրհըրելով հեռանում են Շըշունջներով անմեկին: Նըրանք ասես փըսփըսում են... Ու աստղերը կամարից Ակնարկելով բամբասում են Լիրբ, անամոթ Թամարից... Բամբասում են կուսի սըրտում... Ժամ է արդեն... ու կըրկին Մինն ալեկոծ ծովն է մըտնում, Մյուսն աղոթում եզերքին... «Ո՞վ է ջահել էն խիզախը, Որ հենց հարբած իր սիրով, Սըրտից հանած ահն ու վախը Ծովն անցնում է գիշերով։ Ծովն անցնում է մյուս ափերից Մեր Թամարին համբուրում... Աղջի՞կ խըլի նա մեր ձեռի՜ց... Ի՞նչի տեղ է մեզ դընում...»։ Էսպես ասին վիրավորված Կըղզու միջի ջահելներ Ու Թամարի ձեռքով վառած Լույսը հանգցրին մի գիշեր: Մոլորվեցավ խավար ծովում Լողորդ տըղան սիրահար, Ու բերում է հողմը, բերո՜ւմ Հառաչանքներն՝ «Ա՜խ, Թամա՜ր...»։ Մոտ է ձայնը. խոլ խավարում, Ժայռերի տակ սեպացած, Ուր ամեհի ծովն է գոռում, Մերթ կորչում է խլացած, Ու մերթ լըսվում ուժասպառ. «Ա՜խ, Թամա՜ր...»։ Առավոտյան ծովը ծըփաց, Ափը ձըգեց մի դիակ, Նըրա շուրթին, պաղ, կարկամած, Ասես մեռած ժամանակ Սառել էին երկու բառ. «Ա՜խ, Թամա՜ր...»։ Այն օրվանից սըրա համար Կըղզին կոչվեց Ախթամար։
Text Authorship:
- by Hovhannes Tumanyan (1869 - 1923), "Աղթամար", written 1891 [author's text checked 1 time against a primary source]
Musical settings (art songs, Lieder, mélodies, (etc.), choral pieces, and other vocal works set to this text), listed by composer (not necessarily exhaustive):
- [ None yet in the database ]
Settings in other languages, adaptations, or excerpts:
- Also set in Russian (Русский), a translation by Konstantin Dmitrevich Bal'mont (1867 - 1942) , "Ахтамар", subtitle: "Народная легенда" ; composed by Aram Ilyich Khachaturian, Vanno Ilyich Muradeli, Anushavan Grigoryevich Ter-Gevondyan.
Researcher for this text: Emily Ezust [Administrator]
This text was added to the website: 2021-09-14
Line count: 70
Word count: 267
Kazhdoj noch`yu k vodam Vana
Language: Russian (Русский)  after the Armenian (հայերեն)
Kazhdoj noch`yu k vodam Vana Kto-to s berega idyot I bez lodki sred` tumana Smelo k ostrovu ply'vyot; On moguchimi plechami Rassekaet lono vod, Privlekaemy'j luchami, Chto mayak dalyokij shlyot. Vkrug potok, shipya, krutitsya, Za plovczom bezhit vosled, No besstrashny'j ne boitsya Ni opasnostej, ni bed. Chto emu ugrozy' nochi, Pena, volny', veter, mrak? Tochno lyubyashhie ochi, Pered nim gorit mayak! Kazhdoj noch`yu iskry' sveta Manyat laskoj tajny'x char; Kazhdoj noch`yu, t`moj odeta, Zhdyot ego k sebe Tamar. I moguchimi plechami Borozdit on lono vod, Privlekaemy'j luchami, Chto mayak dalyokij shlyot. On ply'vyot navstrechu schast`yu, Smelo boretsya s volnoj. A Tamar, ob``yata strast`yu, Zhdyot ego vo t`me nochnoj. Ne naprasny' ozhidan`ya… Blizhe, blizhe… vot i on! Mig blazhenstva! Mig svidan`ya! Sladkix tainstv rajskij son! Tixo. Tol`ko volny' pleshhut, Tol`ko, polny' chisty'x char, Zvyozdy' ropshhut i trepeshhut Za bessty'dnuyu Tamar. I opyat` k puchinam Vana Kto-to s berega idyot I bez lodki sred` tumana Vdal` ot ostrova ply'vyot. I so straxom ostayotsya Nad vodoj Tamar odna, Smotrit, slushaet, kak b`yotsya Raz``yaryonnaya volna. Zavtra — snova ozhidan`ya, Tak zhe iskritsya mayak, Tot zhe chudny'j mig svidan`ya, Te zhe laski, tot zhe mrak. No razvedal vrag zhestokij Tajnu lyubyashhix serdecz: By'l pogashen svet dalyokij, T`moj zastignut by'l plovecz. Rastoptali lyudi zly'e Yarko bleshhushhij kostyor, Nebesa molchat nochny'e, Tshhetno sveta ishhet vzor. Ne zaiskritsya, kak prezhde, Mayaka privet rodnoj, — I v obmanchivoj nadezhde B`yotsya, b`yotsya on s volnoj. Veter shepchet neponyatno, Nad vodoj klubitsya par, — I vzdy'xaet ele vnyatno Slaby'j vozglas: «Ax, Tamar!» Zvuki placha, zvuki smexa… Volny' lastyatsya k skale, I, kak gasnushhee e`xo, «Ax, Tamar!» zvuchit vo mgle. Na rassvete vstali volny' I primchali bledny'j trup, I zasty'l upryok bezmolvny'j: «Ax, Tamar!» sred` myortvy'x gub. S toj pory' minuli gody', Ostrov polon prezhnix char, Mrachno smotrit on na vody' I zovyotsya «Axtamar».
About the headline (FAQ)
Show a transliteration: Default | DIN | GOST
Note on TransliterationsShow untransliterated (original) text
Text Authorship:
- by Konstantin Dmitrevich Bal'mont (1867 - 1942), "Ахтамар", subtitle: "Народная легенда" [author's text checked 1 time against a primary source]
Based on:
- a text in Armenian (հայերեն) by Hovhannes Tumanyan (1869 - 1923), "Աղթամար", written 1891
Musical settings (art songs, Lieder, mélodies, (etc.), choral pieces, and other vocal works set to this text), listed by composer (not necessarily exhaustive):
- by Aram Ilyich Khachaturian (1903 - 1978), "Легенда" [sung text not yet checked]
- by Vanno Ilyich Muradeli (1909 - 1970), "Ахтамар", published 1948, from Горийские песни (Gorijskije pesni) [sung text not yet checked]
- by Anushavan Grigoryevich Ter-Gevondyan (1887 - 1961), "Ахтамар" [sung text not yet checked]
Researcher for this text: Emily Ezust [Administrator]
This text was added to the website: 2021-09-14
Line count: 76
Word count: 302