Attention! Some of this material is not in the public domain.
It is illegal to copy and distribute our copyright-protected material without permission. It is also illegal to reprint copyright texts or translations without the name of the author or translator.
To inquire about permissions and rates, contact Emily Ezust at licenses@email.lieder.example.net
If you wish to reprint translations, please make sure you include the names of the translators in your email. They are below each translation.
Note: You must use the copyright symbol © when you reprint copyright-protected material.
Der Damm zerreißt, das Feld erbraust, Die Fluthen spülen, die Fläche saust. »Ich trage dich, Mutter, durch die Fluth, Noch [reicht]1 sie nicht hoch, ich wate gut.« - »Auch uns bedenke, bedrängt wie wir sind, Die Hausgenossin, drey arme Kind! Die schwache Frau! ... [Du gehst davon!« - Sie trägt die Mutter durchs Wasser schon.]2 »Zum Bühle da rettet euch! harret derweil; Gleich kehr' ich zurück, uns allen ist Heil. Zum Bühl ist's noch trocken und wenige Schritt; Doch nehmt auch mir meine Ziege mit!« Der Damm zerschmilzt, das Feld erbraust, Die Fluthen wühlen, die Fläche saust. Sie setzt die Mutter auf sichres Land, Schön Suschen, gleich wieder zur Fluth gewandt. »Wohin? Wohin? Die Breite schwoll, Des Wassers ist hüben und drüben voll. Verwegen in's Tiefe willst du hinein!« - »Sie sollen und müssen gerettet seyn!« Der Damm verschwindet, die Welle braust, Eine Meereswoge, sie schwankt und saust. Schön Suschen schreitet gewohnten Steg, Umströmt auch gleitet sie nicht vom Weg, Erreicht den Bühl und die Nachbarin; Doch der und den Kindern kein Gewinn! Der Damm verschwand, ein Meer erbraust's, Den kleinen Hügel im Kreis umsaust's. Da gähnet und wirbelt der schäumende Schlund Und ziehet die Frau mit den Kindern zu Grund; Das Horn der Ziege faßt das ein', So sollten sie alle verloren seyn! Schön Suschen steht noch strack und gut: Wer rettet das junge, das edelste Blut! Schön Suschen steht noch wie ein Stern; Doch alle Werber sind alle fern. Rings um sie her ist Wasserbahn, Kein Schifflein schwimmet zu ihr heran. Noch einmal blickt sie zum Himmel hinauf, Da nehmen die schmeichelnden Fluthen sie auf. Kein Damm, kein Feld! Nur hier und dort Bezeichnet ein Baum, ein Thurn den Ort. Bedeckt ist alles mit Wasserschwall; Doch Suschens Bild schwebt überall. - Das Wasser sinkt, das Land erscheint, Und überall wird schön Suschen beweint. - Und dem sey, wer's nicht singt und sagt, Im Leben und Tod nicht nachgefragt!
Beneath the title: "Zum Andenken der Siebzehnjährigen Schönen Guten aus dem Dorfe Brienen, die am 13. Januar 1809 bei dem Eisgange des Rheins und dem großen Bruche des Dammes von Cleverham Hülfe reichend unterging."
Confirmed with Goethe's Werke. Vollständige Ausgabe letzter Hand. Zweyter Band. Stuttgart und Tübingen, in der J.G.Cotta'schen Buchhandlung. 1827, pages 37-39; and with Heidelberger Taschenbuch auf das Jahr 1810. Herausgegeben von A. Schreiber. Zweiter Jahrgang. Mannheim bei Tobias Löffler, pages 8-11.
1 Schubert: "ist"2 Schubert: "sie eilt davon, / Sie trägt die Mutter durchs Wasser schon.«"
Text Authorship:
- by Johann Wolfgang von Goethe (1749 - 1832), "Johanna Sebus", written 1809, first published 1809 [author's text checked 2 times against a primary source]
Musical settings (art songs, Lieder, mélodies, (etc.), choral pieces, and other vocal works set to this text), listed by composer (not necessarily exhaustive):
- by Johann Friedrich Reichardt (1752 - 1814), "Johanna Sebus", published 1811 [sung text not yet checked]
- by Franz Peter Schubert (1797 - 1828), "Johanna Sebus", D 728 (1821), published 1895 [ voice, piano ], note: unfinished fragment, breaking off at the end of the second stanza; a performing edition has been prepared by Reinhard van Hoorickx [sung text checked 1 time]
- by Karl Friedrich Zelter (1758 - 1832), "Johanna Sebus" [ soprano, baritone, bass, SATB chorus, and piano ] [sung text not yet checked]
Available translations, adaptations or excerpts, and transliterations (if applicable):
- CAT Catalan (Català) (Salvador Pila) , "Joanna Sebus", copyright © 2017, (re)printed on this website with kind permission
- DUT Dutch (Nederlands) [singable] (Lau Kanen) , "Johanna Sebus", copyright © 2011, (re)printed on this website with kind permission
- ENG English (Thomas A. Gregg) , "[To] Johanna Sebus", copyright © 2007, (re)printed on this website with kind permission
- FRE French (Français) (Guy Laffaille) , "À Johanna Sebus", copyright © 2011, (re)printed on this website with kind permission
Research team for this page: Martin-Beatus Meier , Peter Rastl [Guest Editor]
This text was added to the website between May 1995 and September 2003.
Line count: 48
Word count: 314
De dam breekt door, 't is groot geweld, De golven spoelen, bespringen 't veld. "Ik draag je wel, moeder, door de vloed. Nog is hij niet hoog, ik waad nog goed." "Ach, denk aan ons ook, in nood als wij zijn, Je huisgenote, drie kindjes klein! De arme vrouw!... Zij gaat meteen!" Zij draagt haar moeder door 't water heen. "Naar 't bultje, ga daar naar toe! Wacht daar een tel; Zó kom ik terug, wij redden het wel. De bult is nog droog en taam'lijk dichtbij; Maar neem ook mee nog de geit voor mij!" De dam bezwijkt, 't is groot geweld, De waat'ren kolken, bestormen 't veld. Zij zet haar moeder op 't droge neer, Mooi Suusje gaat vlug in het water weer. "Waarheen? Waarheen? De stroming zwol; Met water is alom de vlakte vol. Waaghalzig wil jij in het diepe gaan!" "Ik kan niet en wil niet hen laten staan!" De dam gaat onder, het water klotst, Als een grote zeegolf, hij deint en botst. Mooi Suusje, zij volgt haar gewone pad, Omstroomd ook glibbert zij niet in 't wad, Bereikt de bult waar de buurvrouw staat; Maar voor haar en de kind'ren is 't te laat! De dam verdween, 't geeft zeegebruis, De kleine heuvel omringt gedruis. Daar draait wild de kolk met een schuimende kraag En sleurt diep de vrouw en de kind'ren omlaag; De hoorn van 't geitje pakt er een!, Gered worden kan er van allen geen! Mooi Suusje staat nog recht en goed; Wie redt nu het meisje, dat edelst gemoed? Mooi Suusje staat nog als een ster; Maar alle vrijers zijn allemaal ver. Rondom haar is een grote zee, Geen scheepje nadert en neemt haar mee. Nog eenmaal kijkt zij ten hemel hoog op, Dan nemen de strelende golven haar op. Geen dam, geen veld! Verspreid slechts staat Een toren, een boom die 't dorp verraadt. Bedekt is alles met water en slib, Maar Suusje leeft op ieders lip. Het water zakt, het land komt vrij, En overal is om Suusje geschrei. En hij zij, die 't niet zingt en roemt, In leven en dood niet meer vernoemd!
Text Authorship:
- Singable translation from German (Deutsch) to Dutch (Nederlands) copyright © 2011 by Lau Kanen, (re)printed on this website with kind permission. To reprint and distribute this author's work for concert programs, CD booklets, etc., please ask the copyright-holder(s) directly.
Lau Kanen.  Contact: boudewijnkanen (AT) gmail (DOT) com
If the copyright-holder(s) are unreachable for three business days, please write to: licenses@email.lieder.example.net
Based on:
- a text in German (Deutsch) by Johann Wolfgang von Goethe (1749 - 1832), "Johanna Sebus", written 1809, first published 1809
This text was added to the website: 2011-05-01
Line count: 48
Word count: 357